Сӱӱнчилӱ болгон јиит ӧйлӧр, салымныҥ баштапкы уур-кӱчтери, ӧскӧ талаларла јол-јорык ла оноҥ до ӧскӧ солун ачылталар.Кажы ла кижиниҥ јӱрӱминде студент ӧйлӧр эҥ ле јылу санаалар эзедет деп айтсам, јастыра болбос. Бистиҥ тӧрӧл калабыста база кӧп тоолу студенттер, ӱренеечилер ӱренедилер. Олордыҥ бирӱзи — Быйан-Суу ТЕМЕЕВА. Быйан-Суу медициналык колледжте экинчи курста ӱренет. Бойыныҥ студент ӧйлӧри керегинде кычыраачыларысла мынайда ӱлежет.
— Студент ӧйлӧр кандый ӧдӱп јат?
— Мен экинчи курста сестринский бӧлӱкте ӱренип јадым. Бу эҥ ле кӱч курс. Предметтер аайынча алар болзо, фармакология, анатомия. Кижиниҥ балтырларын, тамырларын эмчи кижи ончо билер учурлу. Айдарда, ӱренерине каруулу болор керек: бир де ӱредӱни божотпой, ӱренген билимди јаантайын ајаруда тудар керек.
Латин тил керегинде айдар болзо, јакшы ӱрензе, тыҥ ла кӱч тил эмес. Мениҥ шӱӱлтемле, латин тил английскийге тӱҥейлеш. Кӧп английский тилдер учурап јат. Оныҥ учун латин тилдеҥ незин коркып-ӱркӱӱр. Ӱредӱниҥ башталганында ла предметти ӱспей, ӱренип улалтса, јыл сайын уур-кӱчтер билдирбей барар.
Кыш ӧдӱп, јас келзе, бистиҥ курста практикалык иш башталар ла ӱредӱде алган билгирлеристи кӧргӱзип тузаланарыс. Практикалык ишти мен энчикпей сакыйдым. Улуска болуш јетирери мени јилбиркедет.
— Эмчи болор профессияны нениҥ учун талдап алгаҥ?
— Ой, кандый јилбилӱ сурак! Билереер бе, менде талдап алган эки јол болгон. Бирӱзи – культура, экинчизи – медицина.
Темеевтердиҥ угыныҥ ончо ло улузы культурала јуук колбуда. Кан-Оозында адамныҥ тӧрӧӧн-туугандары ончозы јайалталу кожоҥчылар. Адам Алан Темеев «АР-дыҥ нерелӱ артизи» деп бийик ат адаткан кожоҥчы. Тургуза ӧйдӧ энем Айана Темеевала кожо Улаганда балдардыҥ кеендигиниҥ школында балдарды јайаандыктыҥ јажыттарына ӱредип таскададылар. «Јаш канат» деп балдардыҥ ӧмӧлигин кӧп улус билер болбой. Айдарда, бу ӧмӧликте мен јаштаҥ ала ӧскӧм. Ада-энемле кожо јӱзӱн-башка кӧрӱ-конкурстарда, ойын-концерттерде јаантайын туружып, артист кижиниҥ јӱрӱмин јакшы билерим. Бир јанынаҥ, культура меге кару да, јуук та. Сценадагы ээжилерге мени ада-энем јаантайын ӱредип јат. Бойым да кожоҥдоп, бијелеп, ойноп јӱрерин сӱӱп јадым. Је андый ла ок сӱрекей тыҥ медицина меге база јарап јат. Школды ӱренип тӱгезеримде, талдаарга кӱч болгон. Арт-учында медицинаны талдап алдым. Энемниҥ угы-тӧзинеҥ эмчи профессиялу эјелерим кӧп.
— Бош ӧйлӧрдӧ нени эдип јадыгар?
— Эмчиге ӱренип турган ӱренеечилерде бош ӧй ас болуп јат. Је андый да болзо, ӧй келишсе, ончо ло јанынаҥ туружарга чырмайадым. Мен студенттердиҥ совединиҥ турчызы, апарып јаткан ууламјым – культура бӧлӱк. Айдарда, ончо байрамдар, кӧрӱ-конкурстар, кӧрӱ-маргаандар. Анайда ок студенттердиҥ «Учар» деп ансамблинде кожоҥдоп ло бијелеп туружадым. Ӧткӧн јылдыҥ учында колледжтиҥ студенттериниҥ «Јаҥы јылдыс» деп кӧрӱ-конкурсында туружып, баштапкы јер алгам. Бистиҥ калада ӱренип турган студенттер ортодогы «Студенттердиҥ јазы» деген кӧрӱ-конкурста экинчи јер алган болгом. Кӧрӱ-конкурстарда туружарга база кӧп ӧй керек. Белетениш, ӧкпӧӧрӧш, санааркаш – ол моральный јанынаҥ кӧп ийде-кӱч алат.
База бир јаан јол-јорык ӧткӧн јылдыҥ кӱчӱрген айында болгон. «Јӱрек кайылтар кӱӱ» деп ойын-концертте туружып, Улаган, Майма, Кан-Оозы аймактарла јорыктагам. Јайаандыкта, ойын-концерттерде турушканым аҥылу, канаттардыҥ талбынып учар ийдезине тӱҥейлеш, јеҥил кӱӱн-санаа берет.
— Бойыҥныҥ билеҥле таныштырып ийзеҥ?
— Ада-энемди айдып салдым. Бистиҥ биледе тӧрт кыс, мен эҥ ле јааны. Ай-Санаа, Ай-Сулу каладагы республикан гимназияда ӱренгилеп јат, эҥ кичинеги Айдыҥ-Ай Улаганныҥ школында ӱренет. Мениҥ сыйындарым база кожоҥчы балдар. Ол, байла, ада-энебистеҥ улалып турган јайалта болбой.
— Јииттерге, ӱренип турган ӱренеечилерге, студенттерге нени кӱӱнзеп айдар кӱӱниҥ бар.
— Эҥ ле озо су-кадык кӱӱнзейдим. Бу саҥ башка ӧйдӧ чеберленип јӱрер керек.
Јииттерге, студенттерге ончо јакшыны кӱӱнзейдим. Арга болзо, јайаандыкта, спортто, кӧрӱ-конкурстарда туружып туругар. Ченемел алып, јол ачарына сӱрекей јакшы эп-арга.
Ӱредӱде једимдер кӱӱнзейдим. Ӱредӱ – эҥ ле баштапкы јерде турар учурлу. Ада-энелер бистиҥ келер ӧйибис керегинде јаантайын сананып јӱредилер. Айдарда, ада-энелеристи сӱӱндирип, јакшы ла ӱренип, келер ӧйдӧ билгирлери кӧп специалисттер болорго чырмайактар.
Ӧдӱп те калган болзо, ончогорды Студенттердиҥ кӱниле уткуп турум.
— Эрмек-куучын учун алкыш-быйаным айдадым. Ӱредӱде бийик једимдер, јаҥы кожоҥдор, ачылталар кӱӱнзейдим.